Môi bị sưng sau khi thức dậy có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Nếu không có vết thương nào ở vùng miệng, điều này có thể là một dấu hiệu đáng chú ý về sức khỏe của bạn. Hãy cùng Phụ Nữ Ngày Mới tìm hiểu về nguyên nhân của môi bị sưng tự nhiên và cách giảm sưng môi trong bài viết dưới đây.
Môi bị sưng là hiện tượng gì?
Khi môi bị sưng, đó có thể là kết quả của viêm nội tiết hoặc sự tích tụ chất lỏng dưới da môi. Có nhiều nguyên nhân gây ra sưng môi, từ các vấn đề da nhẹ đến các phản ứng dị ứng nghiêm trọng. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về một số nguyên nhân, các triệu chứng đi kèm và khi nào bạn nên đi kiểm tra sức khỏe tại cơ sở y tế ngay lập tức.
Tại sao môi bị sưng sau khi thức dậy? Nguyên nhân khiến môi bị sưng
Có nhiều nguyên nhân có thể gây sưng môi, nhưng hầu hết các trường hợp không đáng lo ngại và có thể tự lành. Tuy nhiên, nếu bạn gặp các triệu chứng nặng hơn hoặc có dấu hiệu bất thường, đặc biệt là liên quan đến toàn bộ cơ thể, bạn nên đi khám bác sĩ. Dưới đây là một số nguyên nhân thường gặp của sưng môi:
Môi bị sưng do dị ứng
Sự sưng tăng kích thước của môi có thể là kết quả của phản ứng cơ thể với các chất gây dị ứng từ môi trường bên ngoài hoặc từ thực phẩm. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến gây sưng môi do dị ứng:
- Dị ứng với môi trường: Các yếu tố môi trường như ánh nắng mặt trời, điều kiện thời tiết khô hanh, lạnh… có thể khiến môi trở nên nhăn nheo, bong tróc.
- Dị ứng với thực phẩm: Tiếp xúc với một số loại thực phẩm mà cơ thể dị ứng như đậu phộng, hải sản, hoặc thực phẩm cay có thể gây sưng môi và ngứa. Phản ứng dị ứng thường gây ra histamin – một chất hóa học làm cho các mạch máu trong môi sưng phình.
- Dị ứng với mỹ phẩm: Sử dụng mỹ phẩm chứa các thành phần gây dị ứng như nickel, paraben, dầu khoáng, màu tổng hợp hoặc hương liệu có thể gây ra sự sưng môi.
- Thuốc: Một số loại thuốc, đặc biệt là nhóm thuốc chống histamin, kháng sinh và thuốc chống viêm có thể gây ra phản ứng dị ứng và sưng môi.
- Côn trùng cắn: Sự cắn của các loại côn trùng như ong, muỗi, kiến có thể gây ngứa và sưng môi.
Nếu bạn nghi ngờ rằng sự sưng môi của mình là do dị ứng, hãy ngưng sử dụng sản phẩm hoặc thực phẩm gây dị ứng. Nếu tình trạng sưng môi không giảm hoặc trở nên nặng hơn, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để được tư vấn và kiểm tra cụ thể.
Sưng môi do sốc phản vệ
Tình trạng môi sưng do sốc phản vệ có thể xảy ra khi hệ miễn dịch của cơ thể phản ứng quá mức với các chất gây dị ứng hoặc các tác nhân kích thích từ bên ngoài. Sốc phản vệ (anaphylactic shock) là một phản ứng dị ứng cực kỳ nghiêm trọng và có thể đe dọa tính mạng nếu không được xử lý kịp thời. Bên cạnh sự sưng môi, sốc phản vệ còn gây ra các triệu chứng đi kèm như sau:
- Hệ hô hấp: Đau ngực, khó thở, ngạt mũi.
- Hệ tuần hoàn máu: Nhịp tim yếu, huyết áp thấp, cảm giác choáng váng.
- Da: Phát ban, đỏ, ngứa, sưng, nổi mề đay.
- Hệ tiêu hóa: Buồn nôn, nôn mửa, đau bụng, tiêu chảy.
Nếu nghi ngờ bản thân hoặc người xung quanh bị sốc phản vệ, hãy ngay lập tức gọi điện thoại cấp cứu để được hỗ trợ. Sốc phản vệ là tình trạng y tế khẩn cấp và yêu cầu can thiệp ngay lập tức từ các chuyên gia y tế để tránh nguy cơ tử vong. Sau khi xử lý khẩn cấp, bác sĩ sẽ xác định nguyên nhân cụ thể và đề xuất các biện pháp phòng ngừa trong tương lai.
Viêm môi do nhiễm trùng
Viêm môi nhiễm trùng, hay còn được gọi là viêm môi cơ địa, chủ yếu do virus, vi khuẩn hoặc ký sinh trùng gây ra, gây sưng và ngứa đỏ cho môi. Một số nguyên nhân phổ biến dẫn đến viêm môi bao gồm:
- Viêm môi do virus, đặc biệt là do virus herpes simplex loại I. Nhiễm trùng ban đầu thường ảnh hưởng đến môi, thể hiện qua cụm mụn rộp xung quanh vùng miệng và thường đi kèm cảm giác bỏng rát.
- Nấm Candida và các loại nấm khác cũng có thể xâm nhập vào môi, gây ra viêm nhiễm và sưng môi.
Khi mắc phải viêm môi nhiễm trùng, cần điều trị bằng các phương pháp y tế như sử dụng thuốc kháng sinh, thuốc kháng nấm hoặc các loại thuốc khác tùy thuộc vào nguyên nhân gây nhiễm trùng cụ thể. Nếu tình trạng sưng và viêm kéo dài hoặc trở nên nghiêm trọng, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để được kiểm tra và điều trị một cách chính xác.
Sưng môi do phù mạch
Phù mạch là tình trạng tích tụ nước dưới da thường xảy ra ngay sau khi cơ thể tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng hoặc tác dụng phụ của thuốc trong thời gian ngắn. Khi phù mạch xuất hiện ở vùng môi, nó có thể gây ra sự sưng môi. Ngoài ra, phù mạch cũng có thể xuất hiện ở các phần khác trên cơ thể như lưỡi, mắt, tay, chân,…
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến phù mạch môi, bao gồm:
- Tắc nghẽn mạch máu: Khi mạch máu bị tắc nghẽn hoặc yếu đuối, dịch trong mạch máu không thể lưu thông, gây ra tích tụ nước và làm sưng môi.
- Bệnh lý hệ thống: Một số bệnh lý hệ thống như bệnh tim, bệnh thận, bệnh gan, cũng có thể gây phát sinh phù mạch và ảnh hưởng đến môi.
Vấn đề nha khoa có thể gây môi bị sưng
Không chỉ làm đẹp và duy trì sức khỏe răng miệng, các quá trình nha khoa như niềng răng, điều trị răng cũng có thể là nguyên nhân khiến môi của bạn sưng sau khi thức dậy vào ngày tiếp theo. Quá trình này thường xảy ra do tác động trực tiếp lên môi hoặc sự thay đổi trong cấu trúc và hình dáng của miệng.
Ngoài ra, các vấn đề về sức khỏe răng miệng như nhiễm trùng nướu, nhiễm trùng miệng cũng có thể gây ra sự sưng môi. Nhiễm trùng này thường đi kèm với đau và sưng tại vùng nhiễm trùng, gây ra sự không thoải mái và mất tự tin.
Thêm vào đó, trong một số trường hợp nghiêm trọng hơn, ung thư môi cũng có thể là một nguyên nhân tiềm ẩn khiến môi của bạn sưng. Mặc dù hiếm, nhưng không nên bỏ qua khả năng này, và việc thăm khám định kỳ và kiểm tra sức khỏe miệng là rất quan trọng để phát hiện và điều trị sớm các vấn đề nghiêm trọng như vậy.
>> Tham khảo:
- Dưỡng môi sau phun lên màu chuẩn đẹp, lâu bền, siêu nhanh
- Top 15 son dưỡng kích màu môi sau phun xăm chuẩn đẹp
- 12 Cách làm môi hồng tự nhiên căng mọng, mềm mịn, thu hút
- 4 Cách khắc phục son bị gãy đơn giản hiệu quả
Môi bị sưng là biểu hiện của các vấn đề bệnh lý
Sự sưng môi có thể là dấu hiệu của các bệnh lý khác nhau. Khi môi bị sưng và không rõ nguyên nhân, đây có thể là triệu chứng của một trong những vấn đề bệnh lý sau đây:
- Phù mạch di truyền.
- Bệnh bạch cầu.
- Viêm môi u hạt.
- Hội chứng MMR (Miescher-Melkersson-Rosenthal).
- Bệnh to đầu chi.
- Suy giáp.
- Bệnh Hodgkin và một số nguyên nhân bất thường khác.
Đối với những nguyên nhân sưng môi hiếm gặp này, việc thăm khám bác sĩ để được điều trị kịp thời là rất quan trọng.
Sự sưng môi do chấn thương
Da và lớp dưới da của môi là nơi có sự phân bố nhiều dây thần kinh và mạch máu. Khi môi bị xước hoặc va đập, máu sẽ tập trung vào khu vực này, gây ra tình trạng sưng phù. Dưới đây là một số nguyên nhân chính dẫn đến sự sưng môi sau chấn thương:
- Va đập: Môi dễ bị tổn thương khi va chạm mạnh với các vật cứng như cánh cửa, mặt bàn,… hoặc trong các tai nạn giao thông.
- Rách môi: Bị vật sắt nhọn hoặc dao cạo râu cắt gặt có thể gây ra sự sưng môi.
- Cắn môi: Tự cắn môi khi căng thẳng hoặc trong các hoạt động như ăn uống, nói chuyện có thể gây tổn thương và sưng môi.
- Tiếp xúc với nhiệt độ quá nóng hoặc quá lạnh: Tiếp xúc với nhiệt độ quá cao (gây bỏng) hoặc quá thấp (gây bỏng lạnh) cũng có thể làm môi sưng và bị tổn thương.
Khi gặp chấn thương môi, bạn nên rửa sạch vùng bị tổn thương bằng nước muối sinh lý và xử lý vết thương bằng thuốc kháng viêm. Nếu vết thương nghiêm trọng hoặc không tự lành, bạn nên tìm đến bác sĩ hoặc cơ sở y tế để kiểm tra và điều trị.
Để tránh chấn thương miệng, hãy luôn sử dụng đồ bảo hộ miệng khi tham gia vào các hoạt động mạo hiểm và hạn chế cắn môi, đặc biệt khi cảm thấy căng thẳng hoặc lo lắng.
Triệu chứng khi môi bị sưng
Những dấu hiệu và triệu chứng của sưng môi có thể là điều mà nhiều người không để ý đến, nhưng chúng có thể phản ánh một số vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Dưới đây là một số thông tin về những triệu chứng này và khi nào bạn nên nghĩ đến việc tìm kiếm sự chăm sóc y tế:
Dấu hiệu và triệu chứng của sưng môi
Triệu chứng khi bị sưng môi và dấu hiệu kèm theo có thể thay đổi tùy thuộc vào nguyên nhân và cơ địa của từng người. Dưới đây là một số triệu chứng phổ biến:
- Môi sưng phù, da môi căng tức.
- Vùng môi bị sưng đỏ và nóng hơn bình thường.
- Khó mở miệng, có cảm giác đau khi há miệng.
- Cảm thấy ngứa, nóng rát, mất cảm giác tại vị trí môi bị sưng.
- Một số người có thể gặp tình trạng nổi mụn nước xung quanh môi.
Nhớ rằng mỗi người có thể trải qua những triệu chứng khác nhau và đôi khi cũng có thể xuất hiện những dấu hiệu không được liệt kê ở trên. Nếu bạn gặp bất kỳ triệu chứng nào trên hoặc có bất kỳ dấu hiệu nghi ngờ nào khác, hãy liên hệ ngay với bác sĩ để được kiểm tra và tư vấn thêm.
Sưng môi có thể là cấp tính hoặc mãn tính
Sưng môi cấp tính có thể xuất hiện trong các tình huống như phản ứng dị ứng (ví dụ: với thực phẩm, thuốc, son môi, chất kích ứng trong không khí, nickel), ảnh hưởng từ các yếu tố môi trường như thời tiết lạnh và khô hoặc cháy nắng, phù mạch di truyền, hoặc do tác dụng không mong muốn của thuốc (không phải dị ứng).
Sưng môi mãn tính có thể liên quan đến các vấn đề sức khỏe như chứng to (thường có các đặc điểm trên khuôn mặt thô và/hoặc lưỡi phồng lên), suy giáp (thường đi kèm với bọng mặt và/hoặc lưỡi phồng lên), hoặc nguyên nhân hiếm gặp như tiếp xúc liên tục với chất gây dị ứng không nghi ngờ, u hạt viêm môi và bệnh Crohn.
> Tham khảo:
- 15 Cách làm môi hồng tự nhiên sau 1 đêm không phải ai cũng biết
- 12+ Những thương hiệu son môi an toàn chị em tin dùng hiện nay
- Thâm viền môi: Nguyên nhân và cách trị an toàn hiệu quả
Mức độ sưng của môi trên và dưới
Mức độ sưng của môi trên và môi dưới có thể khác nhau tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra sưng môi:
- Nếu sưng môi là do chấn thương hoặc vết cắn, thường phần môi bị chấn thương nhiều hơn sẽ sưng to hơn so với phần môi khác.
- Đối với người mắc hội chứng MMR (Miescher-Melkersson-Rosenthal), môi trên thường có xu hướng sưng nhiều hơn môi dưới.
- Trong trường hợp bạn đi làm răng và tiêm thuốc tê ở môi dưới, thì môi dưới thường sẽ bị sưng sau khi ngủ dậy vào ngày hôm sau.
- Một số bệnh lý như viêm môi, ung thư môi,… có thể khiến môi dưới sưng.
Tình trạng sưng một bên miệng
Nếu bạn bị chấn thương một bên miệng, có thể dẫn đến tình trạng sưng môi một bên miệng. Đồng thời, vị trí của sự sưng cũng có thể là do sự xuất hiện của một khối u hoặc là triệu chứng của đột quỵ hoặc liệt dây thần kinh 7 ngoại biên. Nếu bạn bất ngờ gặp tình trạng sưng môi một bên miệng sau khi ngủ dậy, hãy kiểm tra miệng cẩn thận và đến cơ sở y tế gần nhất để kiểm tra và điều trị kịp thời.
Nguy cơ sưng môi
Những ai có nguy cơ mắc phải sưng môi?
Những người có tiền sử hoặc cơ địa dị ứng thường có nguy cơ cao hơn để phát triển sưng môi. Cơ địa dị ứng có thể là một yếu tố quan trọng trong việc gây ra sự sưng môi ở một số cá nhân.
Yếu tố làm tăng nguy cơ mắc phải sưng môi
Ngoài ra, một số yếu tố khác có thể làm tăng nguy cơ mắc phải sưng môi, bao gồm:
- Tiếp xúc lặp lại với các tác nhân có thể gây dị ứng hoặc đã được xác định gây dị ứng trong quá trình trước đó. Việc tiếp xúc liên tục với các chất kích ứng có thể khiến cơ thể phản ứng mạnh hơn, dẫn đến sự sưng môi.
- Yếu tố môi trường như thời tiết khắc nghiệt hoặc tiếp xúc với các tác nhân gây kích ứng trong không khí cũng có thể làm tăng nguy cơ sưng môi.
- Tình trạng dị ứng trước đó cũng có thể làm tăng nguy cơ tái phát sự sưng môi trong tương lai, đặc biệt khi tiếp tục tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng.
Cách điều trị môi bị sưng hiệu quả, dễ thực hiện tại nhà
Chườm lạnh
Chườm lạnh là một phương pháp đơn giản và hiệu quả để giảm sưng môi. Bạn có thể ngậm một viên đá hoặc túi đá lạnh, hoặc chườm khu vực sưng bằng một miếng vải hoặc khăn ướt lạnh. Thực hiện thao tác này ít nhất từ 10-15 phút, nhiều lần trong ngày. Đối với trường hợp sưng môi do chấn thương, hãy tiến hành chườm lạnh mỗi 1-2 tiếng trong ít nhất 24 giờ sau chấn thương. Nếu sự sưng kéo dài và không giảm, hãy điều trị tại bệnh viện để đảm bảo rằng chấn thương không ảnh hưởng đến răng của bạn.
Điều trị bằng thuốc kháng sinh, thuốc kháng histamin
Nếu bạn phát hiện mình có phản ứng dị ứng nhẹ, bạn có thể tự điều trị sự sưng môi tại nhà bằng thuốc kháng histamin không kê đơn. Tuy nhiên, nếu bạn cảm thấy tình trạng sưng trở nên nghiêm trọng hơn hoặc gặp khó khăn khi hít thở, hãy nhanh chóng đến bệnh viện để được kiểm tra và chữa trị kịp thời. Điều này đặc biệt quan trọng để đảm bảo rằng sự sưng không gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khác.
Vệ sinh môi sạch sẽ
Nếu môi của bạn bị sưng nhưng không gây ra cảm giác đau đớn, ngứa rát, hoặc không có biểu hiện lạ khác, bạn có thể chỉ cần duy trì vệ sinh môi sạch sẽ. Thường thì, môi sẽ trở lại bình thường sau vài ngày. Bạn có thể sử dụng nước muối sinh lý để súc miệng hoặc sử dụng nước súc miệng Colgate để làm sạch khoang miệng và vệ sinh môi. Điều này giúp loại bỏ bất kỳ vi khuẩn nào có thể gây ra tình trạng sưng môi và giữ cho môi của bạn luôn sạch sẽ và khỏe mạnh.
Hạn chế tiếp xúc với chất gây dị ứng
Nếu môi bị sưng và ngứa do sử dụng mỹ phẩm, thực phẩm, hoặc các hóa chất khác, bạn nên hạn chế tiếp xúc với những chất này. Tránh sử dụng các sản phẩm mỹ phẩm hoặc thực phẩm mà bạn biết có thể gây ra phản ứng dị ứng. Đồng thời, tránh cắn hoặc chạm vào vùng môi bị tổn thương để tránh làm tổn thương nghiêm trọng hơn và gây ra sự sưng môi không mong muốn. Bằng cách này, bạn có thể giảm thiểu nguy cơ tái phát tình trạng sưng môi và giữ cho môi của bạn trong tình trạng tốt nhất có thể.
Biến chứng nguy hiểm khi môi bị sưng
Môi bị sưng không chỉ là một vấn đề mỹ quan, mà còn có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm, đặc biệt là khi liên quan đến bệnh ung thư môi. Nếu không được điều trị kịp thời và hiệu quả, một số biến chứng nguy hiểm có thể xuất hiện, bao gồm:
- Vết loét và khó chịu: Môi và vùng da quanh môi có thể xuất hiện những vết loét, gây ra cảm giác khó chịu và cản trở việc ăn uống. Việc này không chỉ gây đau đớn mà còn ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày của bạn.
- Thay đổi màu sắc và tình trạng da: Môi ban đầu sưng đỏ có thể sau đó trở nên nhợt nhạt hơn hoặc chuyển sang màu đen. Đồng thời, da môi cũng có thể trở nên khô và nứt nẻ, thậm chí là chảy máu. Những biến đổi này không chỉ gây phiền toái mà còn là dấu hiệu của vấn đề nghiêm trọng đang diễn ra.
- Xuất hiện khối u và nổi hạch: Trong trường hợp bệnh ung thư môi phát triển, bạn có thể thấy xuất hiện các khối u hoặc nổi hạch trong khoang miệng và vùng cổ. Điều này không chỉ là dấu hiệu của sự lan rộng của căn bệnh mà còn gây ra đau đớn và không thoải mái cho bạn.
Để tránh những biến chứng nguy hiểm này, việc đến gặp bác sĩ để được kiểm tra và điều trị kịp thời là rất quan trọng. Điều này giúp đảm bảo bạn có thể nhận được sự chăm sóc và điều trị phù hợp, từ đó giảm thiểu nguy cơ và tối ưu hóa kết quả điều trị của mình.
Môi bị sưng ở tình trạng nào thì cần gặp bác sĩ?
Sưng môi có thể xuất hiện từ nhiều nguyên nhân khác nhau, và tùy thuộc vào triệu chứng cụ thể, bạn có thể cần gặp bác sĩ để được đánh giá và điều trị phù hợp. Dưới đây là một số tình trạng khiến bạn nên thăm khám bác sĩ khi bị sưng môi:
- Thở khò khè và khó thở: Nếu môi sưng đến mức gây khó khăn trong việc thở, bạn cần liên hệ với bác sĩ ngay lập tức. Đây có thể là dấu hiệu của một phản ứng dị ứng nghiêm trọng hoặc một vấn đề nghiêm trọng khác đang diễn ra.
- Sưng môi kéo dài: Nếu môi của bạn vẫn giữ nguyên tình trạng sưng sau một thời gian dài, hơn một tuần, đó có thể là dấu hiệu của một vấn đề y tế nghiêm trọng hơn và bạn cần phải thăm khám bác sĩ.
- Xuất hiện các vết loét và chảy máu: Nếu môi sưng kèm theo việc xuất hiện các vết loét quanh môi và chảy máu, đây có thể là biểu hiện của một bệnh lý nghiêm trọng như nhiễm trùng hay ung thư môi. Trong trường hợp này, việc thăm khám bác sĩ là cực kỳ quan trọng để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
- Sốt cao: Nếu bạn có các triệu chứng của nhiễm trùng như sốt cao kèm theo sưng môi, đó có thể là dấu hiệu của một bệnh lý nhiễm trùng nghiêm trọng. Trong trường hợp này, việc gặp bác sĩ là cần thiết để đảm bảo bạn nhận được điều trị đúng cách.
Trong hầu hết các trường hợp, việc sưng môi có thể được điều trị tại nhà thông qua các biện pháp như chườm lạnh và vệ sinh sạch sẽ. Tuy nhiên, nếu bạn gặp phải bất kỳ triệu chứng nào nghi ngờ hoặc không bình thường, đừng ngần ngại thăm khám bác sĩ để được tư vấn và điều trị đúng cách.